Pasojat në procesin normal të zhvillimit të tyre

Fëmijët konsiderohen stoli të kësaj bote, krenari dhe gëzim në fytyrat e prindërve të tyre, edhe pse të gjithë thonë se është ëndërr jetësore e tyre që një ditë të bëhen dhe se do të përkushtohen në edukimin dhe dashurinë ndaj tyre, - me t'u bërë prindër dhe me marrjen e përgjegjësisë, fillojnë problemet dhe telashet. Secili fëmijë dallon nga karakteri e sjellja, në varësi nga mosha që ka, prandaj është detyrë dhe përgjegjësi e prindit që ta trajtojë atë me butësi dhe dashuri në secilën situatë, në mënyrë që t'i krijojë mundësinë për të kuptuar dashurinë dhe përkushtimin e prindërve edhe atëherë kur ata gabojnë duke u munduar që të përmirësojnë sjelljen e fëmijës në mënyrën më të mirë të mundshme. Edhe pse një pjesë e konsiderueshme e prindërve mundohen të jenë të suksesshëm në edukimin dhe trajtimin e fëmijëve të tyre, megjithatë ekziston edhe ana tjetër e monedhës , prindër që nuk janë të gatshëm të marrin përgjegjësinë që tashmë u është dhënë, dhe nuk zgjedhin metoda në edukimin dhe trajtimin e fëmijëve të tyre në përgjithësi.

Ç' kuptojmë me keqtrajtimin e fëmijëve

Secili fëmijë i cili nuk trajtohet mirë nga njëri apo të dy prindërit e tij apo është dëshmitar i dhunës në familjen e tij qoftë fizike apo verbale. Çfarëdo lloj sjellje ndaj fëmijës e cila do ta dëmtonte apo do ta rrezikonte mirëqenien fizike ,emocionale apo mendore cilësohet keqtrajtim për të mos thënë dhunë ndaj fëmijës.Edhe pse ka raste kur prindërit të cilët i keqtrajtojnë fëmijët e tyre arsyetohen me pretekstin se ata duan që t'i edukojnë fëmijët apo edhe t'i ndëshkojnë për fajin e bërë duke i goditur me dorë qoftë lehtë apo edhe në mënyrë më të rëndë megjithatë kjo nuk mund të arsyetohet dhe nuk mund të shihet si diçka normale sepse kjo pa dyshim do të lë pasoja të cilat më vonë do të reflektohen tek fëmija i keqtrajtuar.

Cila është arsyeja e keqtrajtimit

Edhe pse rreth keqtrajtimit të njeriut në përgjithësi, ata të cilët ushtrojnë çfarëdo lloj dhune, mundohen të gjejnë arsye dhe ta shfajësojnë vetveten e tyre, megjithatë nuk ka arsyetim për keqtrajtimin e askujt e aq më tepër të fëmijëve që janë krijesat më të dashura dhe më të ëmbla. Shumë prindër a kujdestarë të fëmijëve, duke mos qenë në gjendje të pranojnë përgjegjësinë që kanë për rritjen e një a më shumë fëmijëve, shpeshherë e humbin veten dhe sillen në mënyrë jonormale me fëmijët , këta persona janë njerëz me karakter të dobët dhe nuk mund të edukojnë as një fëmijë me të cilin, nëse i ofron përkujdesje dhe dashuri të sinqertë, do ta kesh shumë lehtë, e pastaj shumë nëna nuk mund ta marrin me mend se tani duhet të prishin paksa rehatinë e tyre dhe të përshtaten me situatën e krijuar, ato nuk janë në gjendje t'i kushtojnë kujdes të veçantë fëmijës të tyre, sa herë që ai ka nevojë, por vetëm kur ato janë të lira, e në rast se fëmija i tyre kërkon ndonjë gjë kur ato janë duke u marrë me ndonjë punë tjetër, atëherë, në vend që ta marrin si punë kryesore fëmijën e tyre dhe kërkesën e tij, ato i qortojnë ata ose edhe i rrahin.

Format e keqtrajtimit të fëmijëve

Ekzistojnë forma të ndryshme keqtrajtimi, por më të njohurat janë: a. Keqtrajtimi fizik; b. Keqtrajtimi psikik; c. Keqtrajtimi emocional etj.

Ç' kuptojmë me keqtrajtim fizik

Keqtrajtimi fizik përfshin çdo lloj sjelljeje, e cila do t'i shkaktonte fëmijës lëndime, qofshin të lehta apo të rënda. Fëmijët që goditen me shuplakë ose me ndonjë objekt, përplasen apo tërhiqen me forcë duke u shkaktuar dhimbje dhe shenja në trupin e tyre, nga prindërit apo anëtarët e tjerë të familjes, ose që detyrohen të kryejnë punë të rënda f izike, të cilat nuk përkojnë me moshën e tyre dhe, për pasojë, dëmtohen fizikisht, - janë fëmijë që konsiderohen të keqtrajtuar në aspektin fizik.

Keqtrajtimi psikik

Gjithsesi, keqtrajtimi i fëmijëve në aspektin psikik lidhet ngushtë me atë të parin (keqtrajtimin fizik), sepse fëmijët që përjetojnë keqtrajtim fizik, gjithsesi janë të prekur edhe nga keqtrajtimi psikik, i cili bart me vete pasoja më të rënda sesa i pari. Çdo fëmijë, i cili në mënyrë të dhunshme detyrohet të kryejë ndonjë detyrë që ia cakton prindi a dikush nga anëtarët e tjerë të familjes, ai do të përfshihet nga një stres dhe një nervozitet, që, pa dyshim, do të ndikojë në psikikën e tij. Po ashtu fëmijët që janë të detyruar t'u shtrohen ndëshkimeve, të cilat prindërit ua caktojnë në mënyrë që ata të paguajnë për ndonjë gabim të bërë duke i mbyllur në ndonjë dhomë apo në banje, duke i lënë të qëndrojnë vetëm, dhe më pastaj duke i frikësuar me ndonjë kafshë të egër se, nëse nuk do të flenë, atëherë do të vijë e t'i hajë, apo duke u thënë se, nëse ti nuk vepron kështu apo ashtu, do ta humbë... Në këtë situatë, ata fëmijë do të pësojnë frikë të madhe dhe, për pasojë, lindin probleme psikike, të cilat mund t'i pësojnë fëmijët.

Keqtrajtimi emocional

Me keqtrajtim emocional kuptojmë thyerjen e gjendjes emocionale të fëmijës. Ne e dimë se, ashtu sikurse të rriturit, edhe fëmijët kanë ndjenjat e tyre, të cilat i shprehin si ndaj së mirës, ashtu dhe ndaj së keqes, me të vetmin dallim se fëmijët nuk dinë të gënjejnë dhe gjithmonë i shprehin ndjenjat e sinqerta që kanë. Në rast se një fëmijë heton se nuk është i ledhatuar dhe i përkëdhelur nga të tjerët, ashtu siç dëshiron ose ka nevojë, ai fëmijë do të ndihet i lënë anash, kurse fëmijët të cilët marrin vazhdimisht kritika nga prindërit, qoftë kur janë vetëm ose kur ndodhen me të tjerë (në një shoqëri, në prani të mysafirëve etj.) si dhe fëmijët që nuk kuptohen nga prindërit ose anëtarët e tjerë të familjes asnjëherë, dhe dëshirat e tyre nuk merren parasysh, pësojnë thyerje emocionale dhe mund t'i identifikojmë si të keqtrajtuar emocionalisht.

Si vërehen fëmijët të cilët janë të keqtrajtuar

Fëmijët që keqtrajtohen fizikisht, dallohen në bazë të pamjes së tyre: mund të kenë mavijosje në fytyrë a në trup, dhe gjithashtu janë të ndjeshëm ndaj dhunës fizike, sa herë që dëgjojnë ose shohin dikë që rrihet prej dikujt, fillojnë të qajnë dhe ndihen të frikësuar, ose edhe ata vetë, pas çdo gabimi të bërë, godasin veten e tyre. Ndërkaq, fëmijët e keqtrajtuar psikikisht dhe emocionalisht, janë fëmijë që kanë çrregullime në të ngrënë dhe gjumë; vazhdimisht qajnë, nuk shfaqin ndjenja që janë mirë dhe rehat, nuk shoqërohen me fëmijë të tjerë, madje në shumë raste janë edhe të dhunshëm ndaj fëmijëve të tjerë.

Pasojat që sjell keqtrajtimi tek fëmijët

Pasojat që sjell keqtrajtimi i fëmijëve , janë shumë të rënda, sepse, përveçqë manifestohen në periudhën kur fëmija është duke u keqtrajtuar, ato gjithsesi do të lënë gjurmë edhe në jetën e tij të mëtutjeshme për të qenë si pengesë e procesit të zhvillimit normal të tij. Si rezultat i një trajtimi jonormal dhe të dhunshëm të një fëmije, shfaqen pasoja të shumta fizike, psikike dhe emocionale.

Pasojat fizike:
Mavijosje dhe shenja në trupin e fëmijës, frakturë të gjymtyrëve, dëmtim të sistemit nervor, çrregullim të ekuilibrit.
Pasojat psikike: çrregullim i të ngrënit, çrregullim i gjumit, vonesë e zhvillimit të përgjithshëm, humbje e vetëbesimit, ndjenja e fajit.
Sjellje e rrezikshm, e cila, me kalimin e kohës, mund ta bëjë fëmijën një person të dhunshëm a delikuent.
Pasojat emocionale: të qara të vazhdueshme, pakënaqësi, mosshoqërim me fëmijët e tjerë.

Si duhet trajtuar

Më së miri do të ishte, pa dyshim që, së paku fëmijët, të mos ishin pjesë e personave të keqtrajtuar, por meqë raste të tilla ka shumë, atëherë gjithsesi fëmijët në një gjendje të tillë duhet të ndihmohen, në mënyrë që ta tejkalojnë sa më lehtë atë situatë dhe të mos lihet mundësia që kjo gjendje të vazhdojë të përsëritet. Po shtrohet pyetja: Si? Meqenëse në Kosovë nuk janë pjekur kushtet ende sikurse në vendet me zhvillim të lartë socio-ekonomik, ku fëmija që keqtrajtohet në familjen e tij, merret nga organet kompetente dhe vendoset në shtëpi të veçanta që kujdesen për mirëqenien e tij psiko-fizike, atëherë ne si shoqëri duhet të marrim masa urgjente, në rast se në mesin tonë vërejmë fëmijë të keqtrajtuar. Në rast se është nëna ajo që keqtrajton fëmijën e saj, duhet t'i tërhiqet vërejtje nga bashkëshorti, në mënyrë që ajo të mos veprojë më ashtu ndaj fëmijëve, kurse në rast se janë të dy prindërit që i keqtrajtojnë fëmijët, atëherë duhet të ndërhyjë familja dhe rrethi, ose t'i këshillojnë ata, të kërkojnë ndihmë qoftë edhe nga persona kompetentë, të cilët mund t'u ndihmojnë atyre se si të sillen me fëmijët e tyre në situata të caktuara. Dhe, nëse fëmija keqtrajtohet nga persona të tjerë, atëherë gjithsesi duhen marrë masa nga prindërit e tij, në mënyrë që fëmijës së tyre t'i sigurohet një mjedis i sigurt.

Amire Prebreza-Sopjani
Dituria Islame 250